Anahtar Parti Kırşehir İl Başkanı Cemal Kaya, tarımda uygulanan yanlış politikaların çiftçiyi üretimden uzaklaştırdığını, aracılar ve ithalat lobilerinin kazandığını söyledi. Kaya, “Çiftçi ayakta kalırsa, devlet de ayakta kalır” diyerek üreticiyi koruyacak politikalar geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
“Çiftçi Emeğinin Yarısını Zararına Satıyor”
2025 yılı çay fiyatının 25,44 TL olarak açıklandığını hatırlatan Kaya, Çaykur’un her zamanki gibi hasadın yalnızca %50’sini aldığını, geri kalanının özel sektör tarafından 15 TL’den çiftçinin elinden alındığını belirtti. Çiftçinin emeğinin yarısını zararına satmak zorunda kaldığını dile getiren Kaya, tüketicinin ise marketlerde 25 TL’ye çay içmek zorunda bırakıldığını söyledi.
Fındıkta durumun daha vahim olduğunu ifade eden Kaya, 200 TL fiyat açıklandığını, ancak üreticinin maliyetinin 190 TL olduğunu vurguladı. TMO’nun yalnızca %20 alım yaptığını belirten Kaya, tüccarların randıman ve buruşuk oranı bahanesiyle fiyatı aşağıya çektiğini, çiftçinin ise tüccarın insafına terk edildiğini dile getirdi.
“Soğan-Patates Tarlada Sürülüyor, Market Raflarında Katlanıyor”
Cemal Kaya, depodaki soğan ve patatesin çiftçiden 4 TL’ye alındığını, ancak ekimden itibaren pazara 15–20 TL’den sürüleceğini söyledi. Marketlerde bu ürünlerin 25–30 TL’ye satılacağını kaydeden Kaya, “Çiftçi zarar ederken, stokçular ve aracılar kazanıyor; enflasyonun bedelini tüketici ödüyor. Çiftçi zararına üretim yapıyor, millet pahalıya tüketiyor. Bu adalet mi?” diye sordu.
“Destekler Çiftçiyi Değil Tekelleri Besliyor”
Tarım desteklerinin yıllar içinde eridiğini vurgulayan Kaya, “10 yıl önce tarımsal destekler girdi maliyetlerinin %10–15’ini karşılıyordu. Bugün bu oran %3’e düştü. Destekler çiftçinin maliyetini düşürmek yerine gübre, tohum, ilaç ve yem tekellerine kazanç oldu. Mazot zamları çiftçinin yükünü iyice artırdı. Bu, çiftçiyi cezalandıran, komisyoncuyu zengin eden bir politikadır.” dedi.
Anahtar Parti’nin Çözüm Önerisi: Birlikte Üretim Modeli
Cemal Kaya, Anahtar Parti’nin tarım vizyonunu “Birlikte Üretim Modeli” başlığıyla şöyle açıkladı:
Devlet ve çiftçi kooperatif ortaklığıyla üretim yapılacak,
Çiftçi maliyetini, satış fiyatını ve kârını önceden bilecek,
Ürün kooperatif eliyle doğrudan pazara ulaşacak, aracıların kâr oyunu bitecek,
Tüketici enflasyona ezilmeyecek, üretici de emeğinin karşılığını alacak.
“Çiftçi Ayakta Kalırsa, Devlet de Ayakta Kalır”
Açıklamasının sonunda Cemal Kaya, mevcut politikaların üreticiyi cezalandırdığını, tüketiciyi ise mağdur ettiğini belirtti. Kaya, “Anahtar Parti’nin tarım vizyonu açıktır: Çiftçi ayakta kalırsa, devlet de ayakta kalır. Biz üreticinin ürününü alacağız, tüketiciyi de koruyacağız. Üreten de mutlu olacak, tüketen de” ifadelerini kullandı.